Tekst grecki i polski
| 1 Παῦλος ἀπόστολος | 1 Paweł, apostoł |
| οὐκ ἀπ’ ἀνθρώπων οὐδὲ δι’ ἀνθρώπου | nie z ludzkiego ustanowienia czy zlecenia, |
| ἀλλὰ διὰ Ἰησοῦ Χριστοῦ | lecz z ustanowienia Jezusa Chrystusa |
| καὶ θεοῦ πατρὸς | i Boga Ojca, |
| τοῦ ἐγείραντος αὐτὸν ἐκ νεκρῶν | który Go wskrzesił z martwych, |
| 2 καὶ οἱ σὺν ἐμοὶ πάντες ἀδελφοὶ | 2 oraz wszyscy bracia, którzy są ze mną |
| ταῖς ἐκκλησίαις τῆς Γαλατίας | – do Kościołów Galacji. |
| 3 χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη | 3 Łaska wam i pokój |
| ἀπὸ θεοῦ πατρὸς ἡμῶν | od Boga, Ojca naszego, |
| καὶ κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ | i Pana Jezusa Chrystusa, |
| 4 τοῦ δόντος ἑαυτὸν | 4 który wydał samego siebie |
| ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν | za nasze grzechy, |
| ὅπως ἐξέληται ἡμᾶς | aby wyrwać nas |
| ἐκ τοῦ αἰῶνος τοῦ ἐνεστῶτος πονηροῦ | z obecnego złego świata, |
| κατὰ τὸ θέλημα τοῦ θεοῦ καὶ πατρὸς ἡμῶν | zgodnie z wolą Boga i Ojca naszego. |
| 5 ᾧ ἡ δόξα εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων | 5 Jemu to chwała na wieki wieków! |
| ἀμήν | Amen. |
Najważniejsze słowa greckie
- ἀπόστολος [apostolos] – „apostoł”, pochodzi od czasownika ἀποστέλλω [apostellō], znaczącego pierwotnie „odsyłać”, ale też „posyłać”, „wysyłać”. Termin ἀπόστολος [apostolos] oznacza zatem „posłaniec”, „wysłannik” – przede wszystkim w odniesieniu do Dwunastu, ale również szerzej na określenie osób głoszących Dobrą Nowinę.
- ἀδελφός [adelfos] – „brat” w swoim podstawowym znaczeniu oznacza brata w znaczeniu fizycznym. Szerzej może odnosić się do krewnych różnego stopnia, nawet dość odległego, przyjmując znaczenie „rodak”. W kontekście religijnym oznacza współwyznawcę, wierzącego w Chrystusa.
- ἐκκλησία [ekklēsia] – „kościół”. To greckie słowo pochodzi od czasownika καλέω [kaleō] („wołać”) i dosłownie oznacza „zwołanie”, a więc publiczne zgromadzenie obywateli. W greckim Starym Testamencie oznacza zgromadzenie wspólnoty Izraelitów (łączące najczęściej cechy świeckie z religijnymi). W Nowym Testamencie oznacza ogół wierzących chrześcijan albo zgromadzenie wspólnoty wierzących w jakimś miejscu w celu modlitwy.
Biblię Biblią wyjaśniać
- Ga 1,11-12: „Oświadczam więc wam, bracia, że głoszona przeze mnie Ewangelia nie jest wymysłem ludzkim. Nie otrzymałem jej bowiem ani nie nauczyłem się od jakiegoś człowieka, lecz objawił mi ją Jezus Chrystus”.
- Rz 1,1-6: „Paweł, sługa Chrystusa Jezusa, z powołania apostoł, przeznaczony do głoszenia Ewangelii Bożej, którą Bóg przedtem zapowiedział przez swoich proroków w Pismach świętych. [Jest to Ewangelia] o Jego Synu – pochodzącym według ciała z rodu Dawida, a ustanowionym według Ducha Świętości pełnym mocy Synem Bożym przez powstanie z martwych – o Jezusie Chrystusie, Panu naszym. Przez Niego otrzymaliśmy łaskę i urząd apostolski, aby ku chwale Jego imienia pozyskiwać wszystkich pogan dla posłuszeństwa wierze. Wśród nich jesteście i wy, powołani [przez] Jezusa Chrystusa”.
Komentarz biblisty (ks. prof. Henryk Witczyk)
- W pierwszych słowach Listu do Galatów autor przedstawia swoją osobę adresatom. Na uwagę zasługuje kilka stwierdzeń. Najpierw podaje swoje imię – „Paweł”. Zawiera ono w sobie odniesienie do ludzkiej małości. Ale natychmiast dodaje „apostoł”, a więc osoba mająca misję głoszenia Ewangelii. Kolejne stwierdzenie dotyczy działania Jezusa Chrystusa i Boga Ojca w jego osobie. To Boże działanie ma swoje zakorzenienie we wskrzeszeniu Jezusa z martwych. Apostoł Paweł widzi siebie jako osobę ukształtowaną przez miłość Ojca, która jest mocniejsza niż śmierć i nienawiść.
Równie ważnym jest więź apostoła z „braćmi”, czyli ze wspólnotą złożoną z innych uczniów Jezusa. Kierowane do wspólnoty w Galacji słowa Listu są jego osobistym orędziem, ale zakorzenionym w doświadczeniu wiary innych uczniów.
Pierwszymi darami, które apostoł Paweł przekazuje Kościołem w Galacji, są „łaska i pokój”.
Łaska to szczodra, płynąca z miłości dobroć Boga. Inaczej mówiąc, miłość obsypująca wszelkimi dobrami potrzebnymi do dobrego życia na ziemi i do zbawienia.
Pokój to odnowiona więź jedności między Bogiem i ludźmi. Zerwana przez nieposłuszeństwo Adama, została odbudowana i pogłębiona przez posłuszeństwo Jezusa Chrystusa.
Obydwa te dary mają swoje źródło w usuwającej grzechy Ofierze ekspiacyjnej Jezusa Chrystusa. On bowiem wypełniając pełną miłości do ludzi wolę Boga „wydał samego siebie za nasze grzechy, aby wyrwać nas z obecnego złego świata, zgodnie z wolą Boga i Ojca naszego” (w.4).
Wierzę w Kościół apostolski, ale jaką mam świadomość bycia apostołem Jezusa Chrystusa i Boga Ojca?
Jak jestem zjednoczony ze zmartwychwstałym Panem?
Jestem apostołem niosącym ludziom łaskę i pokój?Modlitwa:
11 Sprawiedliwości Twojej nie kryłem w głębi serca.
Głosiłem Twoją wierność i pomoc.
Nie taiłem Twej łaski ani Twej wierności przed wielkim zgromadzeniem.
12 A Ty, o Panie, nie wstrzymuj wobec mnie Twego miłosierdzia;
łaska Twa i wierność niech mnie zawsze strzegą! (Ps 40,11-12).
Ojcowie Kościoła
- Cóż możemy powiedzieć? Przede wszystkim, że żadne zło nigdy nie zrodzi dobra; a przecież obecne życie przysparza wiele zaszczytów i wieńców. Nic dziwnego, że błogosławiony Paweł chwali i wynosi je na wyżyny (…). Gdy słyszysz o złym wieku, miej na uwadze złe uczynki i zepsutą wolę. Nie po to przyszedł Chrystus, aby nas zgładzić i wyprowadzić z obecnego życia, lecz po to, żeby pozostawionych na świecie, uczynić godnymi zamieszkania w niebie (…). Jeśli nie zgadzasz się z tym wyjaśnieniem i nadal twierdzisz, że doczesne życie jest złem, to nie oskarżaj tych, którzy popełniają samobójstwo (…). Życie więc nie jest złem a mężobójców nie wieńczy się za to, że uwalniają nas od zła (…).
Skoro tak, to dlaczego, zapytasz, Paweł obecny wiek nazwał złym? Posłużył się powszechnie używanym wyrażeniem. Wszak zwykliśmy mówić: „Miałem zły dzień”, winiąc nie czas, ale czynności lub niesprzyjające okoliczności. Podobnie Paweł, który używając zwykłego języka oskarża złą wolę i dowodzi, że Chrystus nie tylko uwolnił nas od popełnionych grzechów, ale także na przyszłość zabezpieczył przed ich popełnieniem (Jan Chryzostom, Komentarz do Listu św. Pawła do Galatów I, 4-5; tłum. J. Iluk).
Biblia w sztuce
Posłuchaj Listu do Galatów: